Góc tù bao nhiêu độ
Trong hình học, góc tù là một trong những loại góc cơ bản, bên cạnh góc nhọn, góc vuông và góc bẹt. Góc tù bao nhiêu độ, góc tù được hình thành như thế nào? Góc tù được hình thành khi hai tia có chung gốc tạo nên một độ mở lớn hơn 90 độ nhưng nhỏ hơn 180 độ. Nói cách khác, nếu ta ký hiệu số đo của góc là x, thì góc đó là góc tù khi 90 < x < 180.
Góc tù có độ mở rộng hơn góc vuông nên nhìn bằng mắt thường sẽ thấy nó “ mở” ra khá lớn, nhưng vẫn chưa tạo thành một đường thẳng. Khi biểu diễn trên mặt phẳng, góc tù thường tạo cảm giác nghiêng hoặc “ ngả ra” hơn so với góc vuông, nhưng không hoàn toàn duỗi thẳng như góc bẹt.
Các loại góc
Ví dụ minh họa: góc có số đo 120 độ, 135 độ hoặc 150 độ đều là góc tù. Trong khi đó, góc 60 độ là góc nhọn, 90 độ là góc vuông, còn 180 độ là góc bẹt.
Ứng dụng của góc tù: trong hình học, góc tù thường xuất hiện trong các hình thang, hình bình hành, hình thoi, hay tam giác tù – loại tam giác có một góc lớn hơn 90 độ. Trong thực tế đời sống, góc tù xuất hiện trong rất nhiều công trình như góc nghiêng của mái nhà, độ dốc của đường, hoặc thiết kế nội thất để tạo cảm giác mở rộng, mềm mại hơn. Trong vẽ kỹ thuật hay kiến trúc, hiểu đúng và đo chính xác góc tù giúp đảm bảo cấu trúc và cân đối của bản vẽ.
Cách nhận biết góc tù: bằng mắt thường, ta thấy góc tù mở rộng hơn góc vuông nhưng chưa thẳng. Khi sử dụng thước đo góc, nếu số đo rơi vào khoảng từ 91 đến 179, ta có thể khẳng định đó là góc tù.
Tóm lại, góc tù là loại góc có số đo nằm giữa 90 và 180, vừa đủ để tạo sự rộng rãi nhưng không duỗi thẳng hoàn toàn, là một khái niệm cơ bản và quan trọng trong chương trình hình học lớp 6, giúp học sinh hiểu rõ hơn về cấu trúc và mối quan hệ giữa các loại góc trong không gian phẳng.
Góc tù bao nhiêu độ? Nhận biết góc tù là một kỹ năng cơ bản nhưng rất quan trọng trong học hình học. Góc tù có đặc điểm nổi bật là độ mở của nó lớn hơn góc vuông (90 độ) nhưng chưa đạt đến góc bẹt (180 độ). Việc phân biệt đúng loại góc giúp học sinh hiểu rõ mối quan hệ giữa các góc và vận dụng chính xác trong vẽ hình, đo đạc hay giải bài toán. Dưới đây là những cách chi tiết để nhận biết một góc tù.
1. Nhận biết góc tù bằng mắt thường:
Đây là cách trực quan nhất mà học sinh có thể áp dụng trong học tập hằng ngày. Góc tù khi nhìn vào thường “ mở ra” khá rộng, khác với góc nhọn hay góc vuông.
Nếu so sánh với góc vuông, ta thấy hai cạnh của góc tù mở rộng hơn rõ rệt, tạo cảm giác nghiêng hoặc “ ngả ra ngoài” .
Tuy nhiên, nó không duỗi thẳng như góc bẹt. Khi nhìn vào một đường thẳng, ta thấy độ mở của góc bẹt là 180 độ, còn góc tù chỉ mở đến một mức độ vừa phải, nằm giữa 90 và 180 độ.
Một cách dễ hiểu là: nếu ta mở cuốn sách ra mà hai bìa tạo thành hình chữ “ V” rộng, chứ không khép lại như góc nhọn và cũng không mở thẳng ra, thì góc đó tương tự như một góc tù.
2. Nhận biết góc tù bằng thước đo góc:
Đây là phương pháp chính xác nhất để xác định xem một góc có phải là góc tù hay không.
Trước tiên, đặt tâm của thước đo góc trùng với đỉnh của góc cần đo.
Sau đó, căn cho một cạnh của góc nằm trùng với vạch 0 độ trên thước.
Đọc số đo tại vị trí cạnh còn lại của góc.
Nếu số đo góc nằm trong khoảng từ 91 độ đến 179 độ, thì đó là góc tù.
Phân biệt các loại góc
Việc luyện tập đo nhiều lần sẽ giúp học sinh quen mắt, sau này có thể ước lượng gần đúng mà không cần dùng thước.
3. Nhận biết góc tù trong các hình học cụ thể:
Trong chương trình hình học cơ bản, góc tù xuất hiện ở rất nhiều dạng hình khác nhau.
Tam giác tù: là tam giác có một góc lớn hơn 90 độ. Ví dụ, tam giác có các góc lần lượt là 40° , 50° và 90° không phải tam giác tù, nhưng tam giác có góc 110° thì chắc chắn là tam giác tù.
Hình thang: có thể có hai góc tù ở cùng một cạnh bên nếu hai cạnh đáy không song song tuyệt đối.
Hình bình hành hoặc hình thoi: thường có hai góc tù và hai góc nhọn đối diện nhau, tạo nên đặc trưng nhận dạng của loại hình này.
4. Mẹo giúp ghi nhớ và phân biệt nhanh:
Học sinh có thể dùng câu ghi nhớ đơn giản: “ Nhọn khép, vuông thẳng, tù mở, bẹt duỗi.”
Hãy tưởng tượng góc vuông như một cánh cửa đang mở 1/4, còn góc tù như cánh cửa mở rộng hơn nhưng chưa mở hẳn ra hết.
Khi vẽ hình, nếu cảm thấy hai cạnh của góc tạo độ mở lớn hơn góc vuông, hãy thử đo lại để xác nhận, thường đó chính là góc tù.
5. Lưu ý khi nhận biết góc tù:
Một số bạn thường nhầm giữa góc tù và góc bẹt do góc tù mở khá rộng. Để tránh sai, chỉ cần nhớ rằng góc bẹt có hai cạnh nằm trên cùng một đường thẳng, còn góc tù thì không.
Khi đo bằng thước, cần đặt đúng tâm và căn cạnh chính xác, vì sai lệch nhỏ cũng khiến kết quả đo không đúng.
Kết luận:
Góc tù là loại góc có số đo nằm trong khoảng từ 90 đến 180 độ. Việc nhận biết đúng góc tù không chỉ giúp học sinh vẽ và đo chính xác trong bài tập hình học mà còn giúp hiểu sâu hơn về cấu trúc của các hình phẳng. Khi luyện tập thường xuyên, mắt nhìn sẽ trở nên “ nhạy” hơn, dễ dàng phân biệt góc tù với các loại góc khác, tạo nền tảng vững chắc cho các bài học hình học nâng cao sau này.
Góc tù không chỉ là khái niệm cơ bản trong hình học mà còn có rất nhiều ứng dụng trong đời sống, kỹ thuật, kiến trúc và nghệ thuật. Hiểu rõ về góc tù giúp con người thiết kế, đo lường và tạo ra những sản phẩm, công trình có tính chính xác và thẩm mỹ cao.
1. Ứng dụng trong kiến trúc và xây dựng:
Trong thiết kế nhà ở, các góc tù thường được sử dụng để tạo không gian mở, mềm mại và thoáng đãng hơn. Ví dụ, mái nhà dốc hoặc phần giao nhau giữa hai bức tường có thể tạo thành góc tù nhằm tăng độ ổn định và thẩm mỹ cho công trình.
Các cầu thang, mái vòm, hành lang hoặc ban công thường có góc tù để đảm bảo an toàn khi di chuyển, tránh các góc nhọn dễ gây va chạm.
Trong kiến trúc hiện đại, góc tù còn giúp tạo cảm giác “ mềm hóa” cho không gian, khiến công trình trở nên tự nhiên, uyển chuyển hơn thay vì bị gò bó bởi những góc vuông cứng nhắc.
2. Ứng dụng trong cơ khí và kỹ thuật:
Trong chế tạo máy, thiết kế chi tiết cơ khí hay đường ống dẫn, các góc tù giúp giảm lực cản và ma sát, đồng thời giúp dòng chảy của chất lỏng hoặc khí diễn ra trơn tru hơn so với góc vuông.
Ở các bản lề, khớp nối, góc tù được sử dụng để đảm bảo chuyển động linh hoạt mà không gây gãy hoặc hư hại vật liệu.
Khi thiết kế ô tô, máy bay hay robot, việc sử dụng góc tù trong các phần nối giúp khí động học tốt hơn, làm giảm lực cản không khí, tiết kiệm năng lượng.
3. Ứng dụng trong nghệ thuật và thiết kế nội thất:
Trong vẽ kỹ thuật, mỹ thuật hay thiết kế đồ họa, góc tù được dùng để tạo chiều sâu và cảm giác tự nhiên cho vật thể.
Trong thiết kế nội thất, bàn, ghế, tủ hoặc khung trang trí có góc tù sẽ an toàn hơn cho người sử dụng, đặc biệt là trong gia đình có trẻ nhỏ.
Ngoài ra, việc bố trí các vật dụng tạo thành góc tù trong không gian còn giúp mở rộng tầm nhìn, khiến căn phòng trông rộng hơn.
4. Ứng dụng trong giao thông và quy hoạch đô thị:
Tại các ngã rẽ, khúc cua đường, người ta thường thiết kế góc tù thay vì góc vuông để xe di chuyển dễ dàng, an toàn và tránh va chạm.
Trong bản đồ quy hoạch đô thị, việc tạo các giao lộ có góc tù giúp tăng tầm nhìn cho người lái xe và giảm ùn tắc giao thông.
Các biển báo giao thông hay vạch sơn đường cũng sử dụng góc tù trong thiết kế để tăng tính nhận diện và giảm phản xạ ánh sáng chói.
5. Ứng dụng trong học tập và đời sống hằng ngày:
Khi học sinh vẽ hình, đo góc hoặc tạo mô hình, việc hiểu rõ góc tù giúp vẽ đúng hình dạng, chính xác số đo.
Trong các công việc thủ công như gấp giấy, cắt vật liệu, lắp ráp mô hình, góc tù giúp tạo ra sản phẩm có cấu trúc ổn định và đẹp mắt.
Ngay cả trong các vật dụng quen thuộc như kéo, thước, khung ảnh, ghế ngồi, cũng có nhiều chi tiết tạo thành góc tù nhằm tăng tính tiện dụng và độ bền.
Bài 1. Cho hai tia OA và OB tạo thành một góc có số đo 120 độ. Hỏi đó có phải là góc tù không?
Giải: góc tù là góc có số đo lớn hơn 90 độ và nhỏ hơn 180 độ. 120 lớn hơn 90 và nhỏ hơn 180 nên đây là góc tù. Kết luận: đúng, là góc tù.
Bài 2. Tam giác ABC có góc A=40 độ, góc B=110 độ, góc C=? Hỏi tam giác này là tam giác tù hay không?
Giải: tổng ba góc tam giác là 180, nên góc C=180 - 40 - 110=30 độ. Có một góc B=110 lớn hơn 90 nên tam giác có một góc tù, tức là tam giác tù. Kết luận: tam giác tù.
Bài 3. Trên một đường thẳng l, điểm O là đỉnh. Tia Ox tạo với tia Oy một góc 150 độ. Nếu tách góc này thành hai góc bằng nhau bằng cách vẽ tia Oz sao cho Oz chia góc thành hai phần bằng nhau, hỏi mỗi phần bằng bao nhiêu độ và đó có phải là góc tù không?
Giải: mỗi phần=150 : 2=75 độ. 75 nhỏ hơn 90 nên mỗi phần là góc nhọn, không phải góc tù. Kết luận: mỗi phần 75 độ, không phải góc tù.
Bài 4. Cho hình bình hành ABCD. Biết góc A=120 độ. Hỏi các góc khác bằng bao nhiêu và trong hình có bao nhiêu góc tù?
Giải: trong hình bình hành, hai góc kề bù nhau (cộng bằng 180) và hai góc đối bằng nhau. Nếu góc A=120 thì góc C=120; góc B=180 - 120=60; góc D=60. Vì góc 120 > 90 và < 180 nên góc A và góc C là góc tù, hai góc B và D là góc nhọn. Kết luận: có 2 góc tù (góc A và C) mỗi góc 120 độ.
Bài 5. Cho tia Ox cố định. Vẽ tia Oy sao cho góc xOy=95 độ. Người ta hỏi: nếu xoay tia Oy thêm 10 độ ra phía ngoài, số đo góc mới là bao nhiêu và góc mới thuộc loại nào?
Giải: góc mới=95+10=105 độ. Vì 90 < 105 < 180 nên đó là góc tù. Kết luận: 105 độ, góc tù.
Bài 6. Cho tam giác DEF có một góc đo 100 độ. a) Tìm tổng hai góc còn lại. b) Nếu một trong hai góc còn lại bằng 40 độ, tìm góc kia và xác định loại (nhọn, vuông, tù).
Giải: a) tổng hai góc còn lại=180 - 100=80 độ. b) nếu một trong hai là 40 thì góc còn lại=80 - 40=40 độ. Cả hai góc này đều 40 < 90 nên là góc nhọn. Kết luận: hai góc còn lại 40 và 40 độ; tam giác có 1 góc tù (100) và 2 góc nhọn.
Bài 7. Thước đo góc cho biết một góc x=178 độ. Em có nên gọi góc đó là góc tù hay góc bẹt?
Giải: góc bẹt có số đo đúng bằng 180 độ. Góc 178 lớn hơn 90 nhưng nhỏ hơn 180 nên vẫn là góc tù (rất gần góc bẹt nhưng chưa phải). Kết luận: góc tù.
Bài 8. Cho hai đường thẳng c và d cắt nhau tại O. Một góc trong bốn góc tạo thành có số đo 130 độ. Hỏi: có bao nhiêu góc tù trong bốn góc đó và các góc đối nhau bằng nhau bằng bao nhiêu?
Giải: khi hai đường thẳng c và d cắt, ta có 4 góc, hai cặp đối nhau bằng nhau. Nếu một góc là 130 thì đối nó cũng 130. Góc kề bù của 130 là 50 (vì 130 + 50=180). Vì 130 > 90 nên hai góc 130 là góc tù, hai góc 50 là góc nhọn. Kết luận: có 2 góc tù, mỗi góc 130 độ; hai góc nhọn mỗi góc 50 độ.
Bài tập
Bài 9. Bài thực hành đo góc: cho hình vẽ có đỉnh O và hai cạnh tạo góc. Hướng dẫn cách đo bằng thước đo góc đúng bước để xác định xem có phải góc tù không.
Lời giải dạng bước: đặt tâm thước trùng đỉnh O; căn một cạnh trùng vạch 0; đọc số đo tại vị trí cạnh kia; nếu kết quả nằm trong khoảng 91 đến 179 thì là góc tù; nếu vừa đúng 90 thì là góc vuông; nếu 180 thì là góc bẹt.
Bài 10. Trò luyện nhanh (vận tốc suy nghĩ): cho các số đo góc sau: 30, 89, 90, 91, 179, 180, 120.
Ghi loại của từng góc (nhọn, vuông, tù, bẹt). Lời giải: 30 nhọn; 89 nhọn; 90 vuông; 91 tù; 179 tù; 180 bẹt; 120 tù.
Gợi ý luyện tập thêm: bạn có thể vẽ các góc với thước đo góc hoặc dùng compa để tạo mẫu, sau đó tự ước lượng trước khi đo chính xác để tăng trực giác phân biệt. Khi làm bài toán hình học phẳng, luôn kiểm tra tổng các góc trong đa giác hay tam giác để đối chiếu kết quả.